Câu chuyện và ảnh: UNDP Viet Nam/ Phan Hương Giang

Việt Nam là một trong mười Quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi biến đổi khí hậu theo đánh giá Chỉ số Rủi ro Khí hậu Toàn cầu của Germanwatch. Trong những năm gần đây, Việt Nam ngày càng phải trải qua nhiều sự kiện khí hậu khắc nghiệt và không thể dự đoán trước được.

Chỉ tính riêng năm 2017, Việt Nam chịu ảnh hưởng của hơn 16 cơn bão; trong đó có 5 cơn bão trực tiếp đổ bộ vào các tỉnh ven biển gây ra lũ lụt, lũ quét và sạt lở đất nghiêm trọng. Hơn 350 người đã thiệt mạng hoặc báo cáo mất tích. Hàng trăm ngàn ngôi nhà đã bị phá hủy, và hàng chục ngôi làng bị cô lập do lũ lụt.

Tiêu điểm

• Trong những năm gần đây, Việt Nam ngày càng phải trải qua nhiều sự kiện khí hậu khắc nghiệt và không thể dự đoán trước được.
• Người dân coi căn nhà là tài sản quý giá nhất của họ, nhưng nhà cũng dễ bị tổn thương nhất do thiên tai, đặc biệt là ở các tỉnh ven biển Việt Nam, những khu vực dễ bị ảnh hưởng nhất bởi thiên tai. Vì vậy, nhà an toàn đóng vai trò rất quan trọng trong việc cứu sống con người và giảm thiểu thiệt hại về tài sản do thiên tai gây ra.
• Trong khuôn khổ của dự án hợp tác giữa Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Qũy Khí hậu Xanh (GCF) mang tên "Tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam" nhằm hỗ trợ xây dựng nhà ở mang lại lợi ích cho các hộ nghèo theo các tiêu chí của Chính phủ. Ưu tiên sẽ được dành cho các hộ gia đình dân tộc thiểu số và các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, người cao tuổi, gia đình có người khuyết tật, các hộ gia đình ở các vùng sâu vùng xa, các huyện nghèo nhất trong chương trình xóa đói giảm nghèo của Chính phủ và những người dễ bị tổn thương khác.

"Tháng 9 năm ngoái đã xảy ra một trận lũ khủng khiếp. Nước tràn qua cửa sổ và mái nhà của tôi bị gió thổi bay. Vì sự an toàn của mình, tôi phải di tản đến văn phòng Uỷ ban Nhân dân xã để tránh lũ", bà Phạm Thị Tiềm, 54 tuổi, sống một mình ở xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi nói.

"Tôi rất lo lắng khi có bão hoặc lũ lụt vì tôi bị tật ở chân, tôi không thể chạy nhanh như những người khác được", bà Tiềm khóc khi cho biết.

Người dân ở đây coi căn nhà là tài sản quý giá nhất của họ, tuy nhiên ngôi nhà cũng dễ bị tổn thương nhất do thiên tai, đặc biệt là ở các tỉnh ven biển Việt Nam, những khu vực dễ bị ảnh hưởng nhất bởi thiên tai. Vì vậy, nhà an toàn đóng vai trò rất quan trọng trong việc cứu sống con người và giảm thiểu thiệt hại về tài sản do thiên tai gây ra.                                                         

Trong khuôn khổ của dự án hợp tác giữa Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc và Qũy Khí hậu Xanh mang tên "Tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam" nhằm  hỗ trợ xây dựng nhà ở mang lại lợi ích cho các hộ nghèo theo các tiêu chí của Chính phủ. Ưu tiên sẽ được dành cho các hộ gia đình dân tộc thiểu số và các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, người cao tuổi, gia đình có người khuyết tật, các hộ gia đình ở các vùng sâu vùng xa, các huyện nghèo nhất trong chương trình xóa đói giảm nghèo của Chính phủ và những người dễ bị tổn thương khác.

Cùng với Nghị định 48 nhằm hỗ trợ các hộ gia đình nghèo ở khu vực miền Trung xây dựng nhà an toàn, dự án sẽ cung cấp hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật nhằm xây dựng những ngôi nhà an toàn.

Bà Tiềm hiện sống trong ngôi nhà mới mà bà gọi đó là ngôi nhà an toàn, tại đây bà bán những đồ lặt vặt để kiếm chưa đầy 100.000 Đồng mỗi tháng. Bà cất giữ hầu hết đồ đạc ở tầng lửng, nơi bà có thể ở an toàn hơn trong suốt thời gian lũ lụt, và trên tầng lửng có một cửa sổ lớn được sử dụng như một lối thoát khi cần di tản trong lũ lụt.

Ngôi nhà của bà được xây dựng với các tính năng an toàn được bổ sung như móng nhà được gia cố, cửa sổ, cửa ra vào được làm chắc chắn và  kín gió cũng như hệ thống thoát nước được lắp đặt.

"Tôi rất vui và không cảm thấy lo lắng nữa. Cảm ơn sự hỗ trợ của dự án rất nhiều. Bây giờ khi có bão, tôi sẽ đi vào trong phòng có mái bê tông. Khi có lũ lụt, tôi sẽ đi lên gác", bà nói.

Bà Caitlin Wiesen, Giám đốc Quốc gia của UNDP Việt Nam cho biết: "Căn nhà là tài sản lớn nhất của các cá nhân và gia đình, việc xây dựng những căn nhà an toàn là rất quan trọng trong việc tăng cường khả năng thích ứng của hầu hết các hộ gia đình ở các vùng ven biển của Việt Nam. "Hợp tác với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Xây Dựng, UNDP đang hỗ trợ xây dựng 4.000 căn nhà an toàn tại 5 tỉnh duyên hải là Quảng Ngãi, Quảng Nam, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế và Thanh Hóa trong 4 năm tới".